کاپیلاروسکوپ چیست؟
کاپیلاروسکوپ سیستم‌های ویدئوی برای نمایش تصاویر مویرگ‌های خونی هستند که از میکروسکوپی واقع بر روی پوست اخذ شده‌اند. این تصاویر روی یک مانیتور ویدئویی یا صفحه نمایش کامپیوتر شخصی ظاهر می‌شوند. این سیستم‌ها معمولاً از یک دستگاه کوچک قابل حمل دستی تشکیل می‌شوند که به یک کامپیوتر شخصی متصل می‌شود.
در نوک این دستگاه کوچک لنز میکروسکوپی قابل تعویض (از 20 تا 200 برابر بزرگنمایی)،یک دوربین ویدئویی و کنترل‌هایی برای ثبت تصویر، نوردهی و فوکوس است. این سیستم‌ها معمولاً شامل یک نرم افزار با الگوریتم‌هایی است که قابلیت اندازه‌گیری، ضبط و ارزیابی مشخصات مویرگ مانند امکان نقشه برداری قسمت‌های معاینه شده و انگشتان(که به کاپیلاروسکوپی بستر ناخن معروف است) را دارد. سیستم‌های ویدئویی کاپیلاروسکوپی عمدتاً برای تحلیل ناهنجاری‌های عروق در سطح میکرو به کار می‌رود که در بیماران خودایمنی روماتوئید وجود دارد و برای تمایز میان پدیده ریناد اولیه و ثانویه استفاده می‌شود.
کاربرد کاپیلاروسکوپی در بیماران روماتولوژی
کاپیلاروسکوپی روشی برای معاینه داخل مویرگ‌ها و نحوه گردش خون در آن‌هاست. می‌تواند نحوه کار مویرگ‌های پوست انسان را در شرایط پاتولوژیک و فیزیولوژیکی مورد بررسی قرار دهد.
ابتدا باید بدانیم دستگاه کاپیلاروسکوپ چه کاری انجام می‌دهد تا بهتر در مورد بیماری‌های موردنظر و نحوه تشخیص شناخت پیدا کنیم.
کاپیلاروسکوپی و بیماری رینود
ابتدا بهتر است با بیماری رینود آشنا شویم تا لزوم استفاده از کاپیلاروسکوپی بهتر مشخص شود.
در این بیماری جریان خون در انگشتان دست، انگشتان پا، گوش و بینی شما کم شده و یا کاملاً قطع می‌گردد. عارضه نامبرده به این دلیل است که رگ‌های خونی این قسمت‌ها دچار انقباض شده و خون به آن‌ها نخواهد رسید.
بعضی وقت‌ها ممکن است رینود به دلیل بیماری‌های دیگر مانند سرمازدگی، آرتریت و بیماری‌های خودایمنی، که وابسته به روماتولوژی است، به‌وجود آید.
علائم و نشانه‌های عارضه رینود
اولین علائم این بیماری تغییر رنگ انگشتان است. وقتی رگ‌های خونی در این نواحی مسدود می‌شوند رنگ این نواحی به رنگ روشن و سفید درمیآید. فرد مزبور در این ناحیه از بدن، احساس سرما و بی‌حسی خواهد کرد. در بعضی مواقع پوست بیمار کبود و به رنگ آبی درمیآید.
تشخیص پدیده رینود با کاپیلاروسکوپی
ازآنجاکه این پدیده به دلیل مشکلات رگ و مویرگ‌ها در رساندن خون به نقاط مختلف است، لذا دستگاهی مانند کاپیلاروسکوپ می‌تواند به‌خوبی به پزشک کمک کند تا این تشخیص، به بهترین نحو انجام شود. در خیلی از بیماری‌های مرتبط با روماتولوژی مانند سندروم رینود سیستم ایمنی بدن مشکلاتی را برای شخص به‌وجود می‌آورد که تشخیص اولیه آن به‌صورت صحیح می‌تواند در روند درست درمان نقش مؤثری داشته باشد.
قبل از بررسی علائم زیر میکروسکوپ، یک قطره روغن بر روی قاعده ناخن قرار خواهد گرفت و روند تشخیص و مشاهده شریان‌های غیرطبیعی آغاز می‌شود. هرگونه مشکل غیرطبیعی می‌تواند نشان از بیماری اسکلرودرمی باشد.
نحوه انجام کاپیلاروسکوپی
۲ الی ۳ دقیقه قبل از شروع بررسی، چند قطره روغن گلیسیرین، روغن سرو و وازلین به سطح غلطکی ناخن مالیده می‌شود. این امر موجب همگن‌سازی و روشن‌شدن اپیدرم می‌گردد. انگشت دست که معمولاً انگشت چهارم است بر روی محل مخصوص تکیه داده می‌شود؛ به‌نحوی‌که به‌درستی در معرض تابیدن نور قرار گیرد. برای اینکه فشار‌های جسمی بر روی گردش خون اثر نگذارد، دست با موقعیتی افقی روی یک کیسه شن قرار می‌گیرد. سپس وضعیت لوله مویرگ‌ها بررسی شده و روی کاغذ ثبت می‌گردد.
در کاپیلاروسکوپی چه چیز تشخیص داده می‌شود؟
با مقایسه داده‌ها از بررسی مویرگ‌ها، انواع بیماری‌های اندام‌های داخلی، سیستم عصبی، بیماری‌های خونی و متابولیسم نشان داده شده و تغییر در شکل مویرگ‌ها، تعداد حلقه‌های عملکردی، نوع و ماهیت جریان خون در آن‌ها مورد بررسی قرار می‌گیرد. تصاویر ثبت‌شده در کاپیلاروسکوپی می‌تواند در بیماری‌های مختلف متفاوت باشد. همزمان مراحل یک بیماری می‌تواند مشاهده شده و به‌طور مثال تغییر در مویرگ‌ها در نارسایی قلبی عروقی در بیماران دیابتی کاملاً قابل مشاهده است.
این روش در بیماری‌هایی که موجب تغییرات عملکردی یا ارگانیک در رگ‌های خونی محیطی می‌شود، از ارزش بالایی برخوردار است.
در این روش به بهترین نحو ممکن می‌توان تشخیص صحیح داشت و در زمان درمان، با بررسی شرایط مویرگ‌ها روند صحیح درمانی را مورد مطالعه قرار داد. با مشاهده پیشرفت‌هایی در زمینه درمان یا عدم دریافت علائم بهبودی، می‌توان در روش درمان تجدید نظر نموده و جهت بهبود وضعیت بیمار بررسی‌های بیشتری را انجام داد.
با مراجعه به کلینیک روما توسط کادر مجرب و با دستگاه کاپیلاروسکوپ ابتدا تشخیصی صحیح از بیماری خود داشته و با خیال آسوده مبادرت به درمان نمایید.